امروزه از مدارس انتظار می‌رود تا همانند معلمان خود، سریعتر از هر زمان دیگر، بیاموزند که چگونه می‌توانند با فشار روزافزون ناشی از تغییرات محیطی هماهنگ شوند. در این حوزه دانشمندان، فرهیختگان و سیاست‌گذاران بسیاری در مورد مفهوم‌سازی دوباره مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده - نوعی ایده‌آل از سازمان مدرسه – و به منظور هماهنگی با تغییرات محیط بیرونی و به هدف تسهیل در تغییر سازمان و نوآوری در آن و حتی به وجود آوردن تاثیراتی چون بهبود در برآمد‌های یادگیری دانش‌آموزان، به بحث و تبادل نظر پرداخته‌اند. در این میان اگرچه مفهوم مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده – به مدرسه یادگیرنده نیز شهرت دارد- در حدود 25 سال در جامعه اندیشمندان، معلمان و سیاست­­گذاران القا شده، اما به راستی آنچنان که باید و شاید پیشرفت چندانی -در تئوری و عمل- نداشته است. بخشی از این نقصان به فقدان یک تعریف روشن از این مفهوم مربوط می‌شود. از این رو در این نوشتار در ابتدا سعی شده تا فهم مشترکی از مفهوم مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده مطرح شود؛ آنچه که بصورت روشن در ادبیات کتاب مطرح شده و همچنین قابل فهم و تشخیص برای تمام گروه‌های درگیر از جمله اندیشمندان، معلمان، سیاست‌گذاران، اولیاء و سایر دست‌اندکاران است. در انتها نیز الگویی جامع از مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده (SLO) ارائه می‌شود.
 این کتاب در قالب سه فصل که فصل اول آن به معرفی مفاهیم اولیه مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده پرداخته و سوالات و البته رویکرد و روش را عنوان می‌کند؛ فصل دوم به طورکلی به تحلیل جامعی از ادبیات سازمان یادگیرنده در فضای مدارس و طرح انتقادات و چالش‌های موجود در این حوزه می‌پردازد. در این کتاب علاوه بر موارد گفته شده به بررسی ابزارهای ارزیابی سازمان‌های یادگیرنده که در طی دهه‌های اخیر توسعه یافته و مورد استفاده قرار گرفته، پرداخته شده است. سپس در فصل سوم بر مبنای طرح‌ها و الگوهای مطرح شده در فصل قبل، ویژگی‌های مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده در یک مدل هفت بعدی جامع، عملیاتی و مورد بحث قرار می‌‌گیرد.

 پیشگفتار........................................................................................................................................ 5

فصل اول: مقدمه........................................................................................................................... 7

یافته‌های اصلی.................................................................................................................. 9

چارچوب کار.................................................................................................................... 10

فصل دوم: بررسی ادبیات (مدرسه به عنوان) یک سازمان یادگیرنده................................ 13

مقدمه.............................................................................................................................. 13

بررسی مفهوم سازمان یادگیرنده..................................................................................... 15

تفکر سیستمی................................................................................................................. 15

چشم‌انداز یادگیری.......................................................................................................... 17

چشم‌انداز استراتژیک....................................................................................................... 18

چشم‌انداز جامع............................................................................................................... 19

ویژگی‌های مشترک......................................................................................................... 21

تبیین مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده.............................................................. 22

ویژگی‌های مشترک مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده........................................ 29

انتقادهایی به سازمان یادگیرنده..................................................................................... 30

ارزیابی مدارس به عنوان سازمان‌های یادگیرنده............................................................ 33

ارزیابی اثربخشی مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده............................................. 37

نتیجه‌‌گیری..................................................................................................................... 40

فصل سوم: تعریف مدل جامع «مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده»...................... 43

مقدمه.............................................................................................................................. 43

«ابعاد عملگرا» و تضمین عناصر مدرسه به عنوان یک سازمان یادگیرنده.................... 45

کیفیت چیست؟.............................................................................................................. 47

تضمین تساوی................................................................................................................. 48

یادگیری برای کیفیت و برابری....................................................................................... 49

خلق یک چشم‌انداز......................................................................................................... 51

یادگیری پیوسته تمامی ‌شاغلان..................................................................................... 54

از توسعه حرفه‌ای تا یادگیری حرفه‌ای............................................................................. 56

نقطه شروع یادگیری حرفه‌ای......................................................................................... 57

استنتاج و مشاوره............................................................................................................ 57

بازخورد به تفکری که اندیشیدن را به چالش می‌کشد................................................... 58

تزریق یادگیری حرفه‌ای در محیط کار........................................................................... 59

اهمیت ارائه زمان و دیگر منابع....................................................................................... 59

ترویج یادگیری گروهی و همکاری در بین همه کارکنان................................................ 60

همکاری برای یادگیری گروهی........................................................................................ 61

انجمن‌های یادگیری حرفه‌ای و رشد اقدامات مشترک.................................................... 62

یادگیری همکارانه و پشتیبان به کمک فناوری.............................................................. 64

فرایادگیری به کمک معلمان همتا.................................................................................. 66

روابط دوطرفه اعتماد و احترام......................................................................................... 69

ایجاد فرهنگ تحقیق، پویش و نوآوری........................................................................... 70

تحقیق به منظور درک عمیق و تصمیم‌سازی عاقلانه..................................................... 71

نوآوری و شناسایی.......................................................................................................... 73

صراحت، خطرپذیری و یادگیری و آموزش از شکست.................................................... 74

تعبیه سیستم‌هایی به منظور جمع‌آوری و تبادل دانش و یادگیری................................ 78

سیستم‌هایی برای ارزیابی پیشرفت و وقفه...................................................................... 79

تولید دانش از طریق گفتگوی مبتنی بر یادگیری و تبادل دانش................................... 79

استفاده از فناوری و اطلاعات و ارتباطات........................................................................ 81

چگونگی استفاده از مدارک را بیاموزیم........................................................................... 82

تفکر ارزیاب و نظریه‌های عملیاتی.................................................................................. 85

یادگیری با /از محیط خارجی و سیستم بزرگتر.............................................................. 86

مدارس به عنوان سیستم‌های باز و پاسخگو.................................................................... 86

مشارکتهای حقیقی.......................................................................................................... 87

اولیاء، جامعه بومی ‌و خدمات اجتماعی به عنوان شرکای یادگیرنده.............................. 88

همکاری و یادگیری با / از دیگر مدارس.......................................................................... 90

شرکای دیگر.................................................................................................................... 92

کنترل فناوری اطلاعات و ارتباطات................................................................................ 93

مدل‌سازی و رشد رهبری یادگیرنده............................................................................... 94

مدل‌سازی رهبری یادگیرنده........................................................................................... 95

تضمین فرهنگ، ساختار‌ها و شرایط برای رونق و پیشبرد یادگیری سازمانی................. 96

عاملان تغییر خلاق و توافقی........................................................................................... 97

رشد و گسترش رهبری................................................................................................... 98

ارتباط راهبردی و نظامند................................................................................................ 99

نتیجه‌گیری................................................................................................................... 101

REFERENCES...................................................................................................................... 107

واژه‌نامه...................................................................................................................................... 125